Inspirerende ondernemer Salem Samhoud schreef met Jeroen Geelhoed een boek: Be useful.
“Zij zijn ervan overtuigd dat ondernemerschap te leren is, als u maar wilt. Op een heldere en boeiende manier beschrijven ze de stappen die ten grondslag liggen aan een succesvolle uitvoering.” (managmentboek.nl)
Helemaal mee eens, geweldig! En gisteren wees Bregje Paulussen me op een artikel op de site van Managementboek waarin Salem Samhoud zegt: “zzp-ers creeeren geen waarde“. Voor iemand die zich verdiept heeft in ondernemerschap een teleurstellende uitspraak. Niet omdat het niet waar zou zijn, maar omdat zzp-ers niet bestaan. En daar maak ik me een bieteke boos over, Salem!
ZZP: zelfstandige zonder personeel is een construct van de belastigdienst om te duiden wat je als “eenpitter” allemaal NIET bent, zodat ze je in een hokje tussen de hokjes in kunnen plakken en gewoon administratief een relatie met je kunnen hebben. Het woord ZZP-er is net zo erg als het woord freelancer (vrije lancier: kanonnenvleesch!).
Laat ik voorop stellen dat er heel veel mensen zijn die (al dan niet van lieverlee, of uit nood) als eenpitter niets meer of minder doen dan ze in loondienst hebben gedaan. En dat veel bedrijven daar maar wat graag ge(mis-)bruik van maken. Als er klussen over zijn, kan je lekker zo’n los floddertje inhuren en daar verder geen verantwoordelijkheid voor nemen. Je schuift hem zo weer op de bank en dan kost ie ook nog eens niet.
Maar halleluja zeg, wat ken ik ongelooflijk veel zelfstandige professionals die als vliegende kiep, ongeleid projectiel, professioneel hofnar, don quichottende wereldverbeteraar, inspirerende rommelmaker, gepassioneerd richtinggever en ongeremd handen en voeten gever keihard werken en ongelooflijk veel waarde creëren. Mensen die precies weten wat ze waard zijn, die hun talent kennen en helemaal op eigen kracht, zonder opleidingsbudgetten van de baas ontwikkelen. Die ook weten waar ze niet zo goed in zijn en daarom hun netwerk bij klussen betrekken. Die integer en ondernemend zijn. Een workforce om U tegen te zeggen! Al die eenlingen bij elkaar opgeteld vormen een “organisatie” van duizenden en dat zwelt alleen maar aan.
Ze staan elkaar bij, werken als ad-hoc rond een probleem of thema geformeerd team. Helpen elkaar bij alle aspecten van het ondernemerschap, werken vanuit hun hart, passie en talent. Kom maar een keertje een kop koffie drinken, meneer Samhoud. Of bezoek eens een Naamlooz borrel, een Standup Inspiration, een Natural Networking festival, een 8 Uur Overwerken voor het Goede doel, koop het boek Society 3.0 van Ronald van den Hoff (binnenkort) of ga eens een dagje rondhangen in Seats2Meet. Wij komen uw organisatie ook graag versterken en dan zal je eens wat meemaken.
Zo. Dat moest er even uit. En nu dat boek bestellen, want dat lijkt me wel wat. :-)
@marknieuw zegt
Ik vind dan wel weer dat je de freelancer tekort doet. Het is inderdaad een andere vorm van ondernemerschap waar ik zelf overigens vroeger enorm veel plezier aan heb beleefd en het vooral ook een levensstijl was. Nog steeds spreek ik deze cowboys en -girls die heel bewust voor dit type ondernemerschap kiezen en jaaromzetten hebben waar geen ondernemer zich voor schaamt of vaker nog die een groot deel van het jaar flierefluitend over de wereld trekken.
Wat ik met je deel is dat een meer solo werkende ondernemer ook een volwaardige of zelfs een slimmere ondernemer kan zijn dan degene met personeel.
Sanne Roemen zegt
De vraag is of je zo iemand freelancer moet noemen (ik vind het een denigrerende term) of zelfstandig professional. Van die laatste ken ik er veel, waar ik het diepste respect voor heb. Die worden niet alleen om hun competenties ingehuurd, maar ook om karakter, persoonlijke kwaliteiten, out of the box denken, doorzettingsvermogen en wat dies meer zij.
Ton Bil (@tonb) zegt
Ik geloof dat Sanne struikelt over Samhouds opmerking: “Ik denk dat zzp-ers eerder handig zijn dan dat ze daadwerkelijk waarde creëren.” Dat klinkt wel erg cru, maar in deze contekst haal ik er 3 punten uit die wel hout snijden, volgens mij:
(1) Voor iemand die tijdelijk wat professionaliteit nodig heeft, kan een ZZP’er handig zijn. Je hoeft niemand aan te nemen, met alle sores vandien, en kunt reuze selectief zijn.
(2) Zelfstandigen kiezen vaak voor “solistisch optreden”, in plaats van het samen optrekken als een “zwerm”. Dit is – vermoed ik – het “niet-verbonden-zijn” waar Samhoud op doelt. Het heeft inderdaad wel enig verlies van effectiviteit (dus waardecreatie) tot gevolg, want als je een boel zelfstandigen voor je laat werken – in plaats van teams van personeelsleden, zeg maar – ontstaan er behoorlijk grote coördinatievragen. Het “managen” van een project dat groter is dan 1 persoon aankan, stelt zo z’n eisen aan de samenwerking, communicatie (zeg maar: verbinding) van de uitvoerenden. Die is met zelfstandigen relatief lastig te realiseren (niet onmogelijk, ervaar ik zelf).
(3) Ondernemingen > 1 persoon (bijv. die 160 waar Samhoud het over heeft), hebben een eigen “waarde” die ze onderscheidt van zelfstandigen – ze bieden bijvoorbeeld wat arbeidszekerheid in slappe tijden, kunnen investeren in innovatie die tijdelijk de omzet drukt, en nog zo wat. Dat is als “gecreëerde economische waarde” niet zonder nut.
Maar… Het pure feit dat zelfstandigen (veelvuldig) “ingehuurd” en betaald worden, laat over dat waarde creëren toch weinig twijfel bestaan, dunkt me.
(Disclaimer: Ik ben zelfstandige sinds 1988, getrouwd met een zelfstandige, bezig met een startup samen met enkele andere zelfstandigen, en omringd door talrijke zelfstandigen die voor mij en anderen daadwerkelijk waarde creëren.)
karin r. zegt
postte pas geleden een blog over slash generated people. want dat hokjesdenken enzo, daar word ik soms ook wel een beetje moe van. bovendien noem ik mezelf nu duizendpoot en juffrouw mier heb ik besloten. iemand anders reageerde op mijn blog door te zeggen dat hij klusjesman is. vond ik wel een hele leuke! :-)
Sanne Roemen zegt
Hoi Ton. Ik struikel vooral en allereerst over de term ZZP-er. En met punt 1 en 3 geef je aan dat zelfstandigen wél waarde creeeren, dat vind ik inderdaad ook. Punt 2 herken ik niet maar misschien zie ik ze niet. Als ik een zelfstandige tegenkom is die automatisch onderdeel van mijn netwerk en zijn ze dus niet aan het soleren. Vanzelf. Solerende zelfstandigen zullen ongetwijfeld bestaan.
Overigens is het managen van projecten waar veel mensen bij betrokken zijn ALTIJD een uitdaging, ook binnen organisaties. Verbondenheid van mensen wordt ook binnen organisaties veel te weinig aandacht aan besteed.
Sanne Roemen zegt
Kijk, dat bedoel ik! Een ondernemer die zichzelf definieert naar zijn talenten, naar de unieke waarde die hij toevoegt. Men noemt mij ook wel eens Web 2.0 hofnar, beginnetjesmaker etc.
Sanne Roemen zegt
Waarom is het nodig om een groep mensen die solo (maar niet per definitie solistisch!) onderneemt te benoemen? Je bent toch ondernemer óf werknemer? Of je nou wel of geen personeel hebt? Als je in staat bent om je broek op te houden ben je ondernemer of werknemer. Lukt je dat niet, dan ben je werkloos.
En ondernemen binnen een onderneming vind ik de grootste onzin. Ondernemers zijn mensen die risico lopen, werknemers niet. Behalve dat ze ontslagen kunnen worden.
Ton Bil (@tonb) zegt
Fijn, een discussie die ergens over gaat. Je gevoeligheid bij de term ZZP’er kan ik enigszins navoelen, maar het zit mij niet hoog.
Verbondenheid binnen organisaties – saillant punt, daar mag meer aandacht voor komen, zeker. Als klap op de vuurpijl zeg ik dat er – door de bank genomen – fors verschil is tussen de werknemer en de ingehuurde zelfstandige qua ervaring van verbondenheid met onderneming, klanten, collega’s. Daarover eens?
Het onderscheid “ondernemer – werknemer” is helder. Om daarbinnen aparte groepen te benoemen, kan verder verhelderen. Zo heb je binnen de categorie “werknemers” bijvoorbeeld: part-timers, uitzendkrachten, gedetacheerden, enzo. Dat zijn geen nutteloze namen, want voor het organiseren, voor de risico’s van de werkgever e.d. maakt het (heel wat) uit.
Ik onderscheid verder de ondernemer die ook werkgever is, en de ondernemer die dat niet is. Die laatste is dan OZP, ondernemer zonder personeel. Werkgeverschap geeft extra risico’s en extra mogelijkheden. Als ik dat hier niet over het voetlicht krijg, mag het dan een keer bij een bakje koffie?
“Ondernemen binnen een onderneming” vind ik newspeak; da’s ook onzin, maar dan een niveau erger. Ons onderwerp begint zich te verbreden.
@marknieuw zegt
Het wordt zo wel een boeiende discussie. Doet me overigens denken aan een dialoog die ik onlangs had over werknemers en de soorten en maten die daar in zijn. Zelfs de CEO van een Fortune 100 is in feite maar ‘gewoon’ werknemer net als de magazijnbediende. Beiden hebben vaak hun eigen intrinsieke behoefte om juist die vorm van werknemerschap te kiezen die ze beoefenen.
Bij ondernemers is dat precies zo en in de tijd dat ik me profileerde als freelancer gebruikte ik ook hele andere ondernemersvaardigheden dan die ik nu gebruik. Niet alleen huurde men mij in om mijn vaardigheden maar ook om mijn gemak om binnen een minuut of vijf bij elke klant ze het gevoel te geven dat ik al jaaaren in dienst was.
Eind vorig jaar schreef ik daarover overigens het stuk Cowboys en Boeren naar aanleiding van een opmerking van KvK voorzitter Frans van Steenis.
http://www.marknieuwenhuizen.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=142:cowboys-a-boeren&catid=47:marketing&Itemid=188
Sanne Roemen zegt
Goed stuk, en als je het zo beschrijft is freelancer eigenlijk meer een Geuzennaam.
Sanne Roemen zegt
Tja… weet je… sommige mensen (werknemers, werkgevers, ondernemers, zelfstandigen) creëren waarde, andere minder. Je hebt solistische werknemers, en solistische ZP-ers. Ik wil even niet teveel uitwaaieren, lijkt me een prima gesprek voor tijdens een naamlooz A’dam verder. Samhoud pakt een administratieve term en gebruikt die om een groep mensen aan te duiden die volgens hem geen waarde creëren. Definieer dan eerst maar eens “waarde”. Ik wil alleen maar aangeven dat er tal van solo ondernemers zijn die absoluut niet solistisch opereren maar in verbondenheid. Dat Salem n.a.v. deze discussie niet mij te woord staat, maar aan zzp-ers een training ondernemerschap aanbiedt is hartstikke mooi voor de p.r. van zijn boek. http://blog.samhoud.nl/2011/03/zzp-ers-creeren-geen-waarde/trackback/ en ik hoop van deelnemers te horen welke waarde zij aan de training overhouden.
Erwin Witteveen zegt
ZZP, ZP, OZP en LSZAO
ZZP’ers, dat zijn toch die arbeidskrachten die maandenlang naar een kantoor gaan op vaste verplichte werktijden, maar waarvoor hun bazen te lamlendig zijn om premies en belastingen af te dragen? Daarom moeten zij een VAR aanvragen. Verder gelden voor hen praktisch dezelfde regels als voor de vaste mensen op datzelfde kantoor, alleen zijn ze verder vrijwel rechtenloos. Als compensatie daarvoor krijgen ze meestal een iets hoger salaris, al heet dat dan uurtarief. De term ZZP is een zeer merkwaardige naam voor deze groep.Want een werknemer heet toch ook niet OZP (Onzelfstandige Zonder Personeel)? De beste benaming voor deze aanzienlijke groep is LSZAO (LoonSlaaf Zonder ArbeidsOvereenkomt).
En dan heb je nog de ZP’ers. De Zelfstandige Professionals. Dat zijn de vrije werkers. Ze bepalen zelf wanneer ze werken, waar ze werken, en voor wie ze werken. Deze groep heeft volgens de wet ook absoluut geen VAR nodig. Want er is netzomin een gezagsverhouding als tussen een ijscoman en een ijsjeskoper. Helaas zijn echter veel opdrachtgevers van ZP’ers te dom (of te angstig) om dit te begrijpen.
Een ZP’er is per definitie een ondernemer, want hij moet zelf voor zijn werk zorgen, voortdurend zijn diensten verhandelen, en ook keer op keer een prijs onderhandelen.
De stelling dat een ZP’er geen waarde creëert is gewoon te idioot voor woorden. Een ZP’er die geen waarde creëert heeft immers gewoon geen werk en belandt in de Bijstand.
De stelling dat veel ZP’ers te weinig ondernemer zijn, die is wel te verdedigen. Dat onderdeel van hun werk interesseert sommigen gewoon te weinig. Passie en Poen staan wel eens haaks op elkaar, vandaar. Tot groot genoegen van de organisaties die dankbaar gebruik maken van ZP’ers. Want zij krijgen doorgaans méér waarde voor mínder geld, dan als ze hun probleem hadden opgelost m.b.v. arbeidsovereenkomsten.
Sanne Roemen zegt
Erwin, ik maak een diepe, diepe buiging naar jou! Dit is PRECIES wat ik bedoel. Dankjewel.
En vandaag op Nu.nl: ZZP-er wil andere benaming. http://www.nu.nl/werk-en-prive/2478554/zzper-wil-zelfstandig-ondernemer-genoemd-worden.html
Annette Dölle zegt
Ik heb de discussie afgelopen week vanaf de zijlijn gevolgd. Mooie discussie, en aangezien ik net kom kijken in dit ‘spel’ valt er nog een hoop te leren. Had eerst het vage vermoeden dat dat aan mij lag, maar na afgelopen week is me duidelijk dat ik gewoon waarnam wat er leeft. Dat woorden op een visitekaartje, een website, een gesprek met een potentiële opdrachtgever, en talloze netwerkborrels om de wereld te laten weten dat ik besta, er dus wel dégelijk toe doen!
Terwijl ik vooral bezig ben met zorgen dat ik een focus vind in mijn ‘onderneming’ (mag dat nog zo heten nu?), en inkomsten genereer, raakte ik zo nu en dan helemaal horendol van al die benamingen.
Dank voor dit goede blog! En dank voor alle inhoudelijke bijdragen en het openlijk aangaan van het gesprek! Ik, als starter- als ZP’er met een VAR (Tja, Erwin inderdaad. Een opdrachtgever vroeg er naar..) heb er veel aan gehad!!
Meneer Salem reageert kennelijk niet – wat alleen maar duidelijk maakt dat de beste man een zwaktebod in zijn pakket heeft zitten. Jammer voor hem. Duidelijk voor ons.
Sanne Roemen zegt
Mooie reactie Annette, en ja, je mag het zeker en wel degelijk een onderneming noemen!!! Salem Samhoud heeft wel soort van gereageerd http://blog.samhoud.nl/2011/03/zzp-ers-creeren-geen-waarde/ maar niet naar mij persoonlijk. Een van zijn medewerkers wees me via twitter op dit blog. Waarin hij m.i. een pr event voor zijn boek aankondigt. Maar ach, wie ben ik. :-)
Peter zegt
Hij blijft wel oorverdovend stil, hier en elders (zie bijvoorbeeld http://www.zipconomy.nl/2011/03/%E2%80%9Czzp-ers-creeren-geen-waarde%E2%80%9D-eens-of-oneens/). Knuppel in het hoenderhok gooien en hard wegrennen, behalve event organiseren waar hij ZZP-ers letterlijk de les gaan lezen. Valt me tegen.
Judith Webber zegt
Hi Sanne,
Mooie discussie heb je uitgelokt, ik ben het roerend met je eens dat veel zelfstandigen nog weinig ondernemerschap tonen, daar ben ik druk mee bezig dat te stimuleren (als ze willen tenminste, dode paarden hou ik niet van). Mooi hoe Erwin het samenvat: velen vinden dat Passie & Poen niet samen kunnen gaan, daar zit hem nu net de crux! Dat kan dus wel… Maar je moet het jezelf wel gunnen!
Ik dank je trouwens voor de aanhaling van mijn ‘functienaam’ (gepassioneerde Richtinggever)! Heb er veel succes mee (en roep iedereen op out of the box te denken over wat je biedt!)
Sanne Roemen zegt
Hee Judith, dankjewel. En inderdaad, dat kan wel. Bij mij in ieder geval wel. Ik was me er niet van bewust dat het jouw functie naam is, maar hij is zeker goed blijven plakken!
Laura Babeliowsky zegt
hoi Sanne,
Volgens mij schuilt het probleem in deze discussie in de definitie van het woord “waarde” (zoals je zelf al zegt).
Samhoud en Geelhoed bedoelen niet zozeer dat ZZP-ers niet waardevol zouden zijn, maar dat ze geen “waarde” creëren. Wat ze daarmee zouden kunnen bedoelen dat ze geen verkoopbare bezittingen of een uniek intellectueel eigendom creëren. En daarmee zouden ze best wel eens een punt kunnen hebben.
Als je als ZZP-er alleen maar je arbeid ter beschikking stelt, bouw je inderdaad niet een bedrijf op dat verkoopbaar is. Een (veredelde) “baan” is niet verkoopbaar.
Echte ondernemers doen dat wel. Ze bouwen op basis van een unieke visie een eigen aanbod van diensten en een klantenbestand op. Als ze dit goed doen, is hun meerwaarde vele malen groter dan bij een ZZP-er. En dan geven ze inderdaad een veel grotere impuls aan de economie.
Maar zoals Samhoud zelf al aangeeft, is het een proces. Ondernemerschap is iets wat je moet leren. Ik ben zelf vele jaren freelancer geweest voordat ik ondernemer kon worden. Dat er dus zoveel freelancers (ZZP-ers) zijn, is alleen maar gunstig. Het is een fase die voor de meeste mensen nodig is om een succesvol ondernemer te worden.
Dus geduld mensen! We staan nog maar aan het begin van een ontwikkeling.
Laura
Sanne Roemen zegt
Ha Laura, ik zou hen zelf wel eens willen horen over wat zij bedoelen met waarde. Waarschijnlijk economische waarde. Maar ik betwist dat het “legertje” zelfstandigen zonder personeel geen economische waarde oplevert. Een onderneming levert niet slechts waarde wanneer zij verkocht wordt. Er wordt hoe dan ook arbeid verricht.
Maar ik dwaal af. Mijn pijn zit bij de benaming in termen van wat iemand NIET is. Vind ik foei. :-)
Gert-Jan zegt
Beste Laura, geheel mee eens, alles wat maar een productieproces mee gaat ( waaronder arbeid ) levert geen economische waarde op termijn op. Vaste Activa. Dat zzp een uitvindsel is van de belastingdienst lijkt mij sterk want het is geen rechtsvorm en in handboek ondernemen van deze dienst kan ik de term ZZP ook niet vinden. M.A.W. ZZP is een verzinsel dus als je het nodig vindt noem je jezelf toch anders. Freelancer komt wel in dit boek voor en betekent, niet als ondernemer door de belastingdienst aangemerkte ondernemers .
Gert-Jan MKB adviseur micro ondernemen.
Anja Feijen zegt
Ik had me graag per 1 maart van dit jaar ingeschreven bij de KvK als parttime “ik ga doen wat ik leuk vind en hoe ik beter tot mijn recht kom”-er maar dat vonden ze niet goed.
What is in a name, ik laat me er niet door weerhouden.
Zolang ik de leuke, energieke gelijkgestemde mensen weet te vinden die niet voor alleen maar winst gaan maar vooral voor plezier in werk en in verbinding met omgeving en maatschappij en met ze samen kan werken dan maakt het mij niet uit hoe het heet en wat een ander er van vindt.
Rob Visser zegt
Volgens Sanne bestaan zzp’ers niet en volgens Salem voegen ze geen waarde toe. En dan is er nog de opvatting van Martijn Aslander die zegt dat over enkele jaren iedereen zzp’er is omdat alleen op die manier de arbeidsmarkt de benodigde flexibiliteit krijgt.
Als iemand gezegd zou hebben dat geen enkele zzp’er waarde toevoegt, dan verbaast me dat toch wel. Ze mogen van mij ook eenpitter heten of freelancer, maar ze zijn met velen en er is dus een markt voor. Ik hoop dat niet een of enkele nare ervaringen met zzp’ers hebben geleid tot dit standpunt. Dat doet mij denken aan de positie van moslims in de politiek: in de ogen van sommigen kunnen ze niets goed doen, in de ogen van anderen kunnen ze niets fout doen en uiteindelijk is er alleen maar polarisatie.
Voor zover ik Salem ken (een klein beetje) is dat het laatste wat hij wil.
Erwin Witteveen zegt
Wat is er mooier dan Sanne die voor je buigt?
Thx, San. I’m flattered.
Later ook nog wat inhoudelijke comments. Ben nu druk bezig met waarde creëren voor een klant. :-)
Rob Visser zegt
Uit een tweet van Salem Samhoud begreep ik dat er contact is met Ester Raats, voorzitter van PZO en SER-lid namens zzp’ers. Ze hebben half april een afspraak.
Sanne Roemen zegt
Mooi!
Krijn Korver zegt
Wat is eigenlijk waarde? Als er voor iets betaald wordt heeft het blijkbaar waarde. Maar vrijwilligerswerk dan? Is dat waardeloos?
Ook iemand die ‘alleen maar’ arbeid verricht creëert waarde. Onder andere Marx hanteerde het begrip meerwaarde het verschil tussen de (markt)waarde van een product en de arbeidskracht die er in gestoken was. Deze meerwaarde werd in het industriële tijdperk door de kapitalisten opgeëist. Je zou kunnen zeggen dat het de beloning is voor ondernemerschap, creativiteit, risico, e.d. Zelfstandige professionals laten zich deze meerwaarde niet meer ontnemen.
Ook de zelfstandige flexibele werker die nog steeds in een gezagsverhouding werkt kan meerwaarde creëren. Mijn ervaring als klant is dat deze werkers vaak gemotiveerder zijn en beter werk afleveren dan de werkers in loondienst.
Sanne Roemen zegt
Precies!
Salem Samhoud zegt
Mijn drijfveer is om zzp-ers ondernemender te maken en te laten groeien. Uiteraard is niet elke zzp-er hetzelfde. Sterker nog: er zit nogal wat verschil. Dat is misschien ook wel inherent aan het zzp-erschap. Ik wil verbinding bevorderen: met jezelf, met anderen, met organisaties en met de samenleving. Er is in de samenleving behoefte cohesie en gezamenlijke doelen. Het aantal zzp-ers groeit en ik wil dat aantal niet terugdringen. Ik wil helpen om die kracht te versterken, maar wel op basis van een common ground. Laten we werken aan het coöperatiemodel van de toekomst.
De gratis les in ondernemerschap speciaal voor ZZP-ers op 13 april is volgeboekt. Ik zal daarna de uitkomsten van die bijeenkomst delen.
Groet,
Salem
Sanne Roemen zegt
Ha Salem, dankjewel dat je hier reageert. Ik ben benieuwd naar de uitkomsten van je bijeenkomst. Ik vind het veel te nauw gedefinieerd als je waarde opvat als “een groeiende onderneming”. En ik vind het denigrerend om een hele groep werkenden over één kam te scheren. Je ziet daarbij het leger gepassioneerde zelfstandig professionals dat rond projecten en (maatschappelijke) thema’s in zwermverband samenwerkingen aangaat over het hoofd. Ik heb geen cijfers, maar die groep is groot en groeiend. Ik kan je van harte dit boek http://www.society30.com/ (gratis pdf) aanraden, of een kop koffie met Ronald van den Hoff.