Dialoog bij talentontwikkeling van jongeren

Zoals jullie weten doe ik veel bij Jimmy’s (meer daarover onderaan dit bericht) én veel met dialoog. Dus leek het me wel wat om eens uit te leggen hoe we bij Jimmy’s dialoog gebruiken. Jimmy’s wordt gerund door jongeren en is bedoeld voor alle vragen en ideeën van jongeren. Talentontwikkeling staat daarbij centraal. Dan is het handig als iedereen die betrokken is bij Jimmy’s een beeld heeft van wat talentontwikkeling is. Nou geloven wij niet in één waarheid, en ook niet in college geven. Wij geloven eerder in samen ontdekken en verkennen. Nou is dialoog een heel handig instrument om dat te doen.

Dialoog in trainingen

Daarom hebben we in verschillende trainingen van Jimmy’s de dialoog verwerkt als manier om het thema van zo’n training met elkaar te verkennen. En ook om van elkaar ideeën te horen over hoe je met het thema om kan gaan. Tegelijk maak je kennis met de basishouding die bij dialoog hoort: met oprechte belangstelling luisteren om de ander te begrijpen. We hanteren de methodiek van Nederland in Dialoog, daar schreef ik hier al eens uitgebreid over. Bij die methodiek volgen we vier stappen: kennismaken (met elkaar en het thema), ervaringen uitwisselen, dromen en doen.

Talentontwikkeling

Bij een dialoog over talent en talentontwikkeling wissel je dus associaties bij het thema talent uit (waar denk je aan bij dat woord), dan ga je dieper in op ervaringen waarbij je geholpen werd om een talent te ontdekken of ontwikkelen of waarbij je zelf iemand hielp. Bij het dromen kijken we naar hoe de wereld er idealiter uit zou zien als iedereen met zijn talent aan de slag zou kunnen en bij doen bedenkt iedereen wat hij of zij zelf morgen al kan doen om zo’n wereld een stapje dichterbij te brengen.

Wat je bij deze dialoog ontdekt is hoe ontzettend breed het thema talent eigenlijk is. Hoe veel verschillende manieren er zijn om naar talent te kijken en om ermee om te gaan.

Hier een stukje van de oogst van een van de dialogen over talent die ik zelf mocht begeleiden, om je een beeld te geven:

“Eigenlijk ben je je zelf vaak niet zo bewust van je eigen talent. Dan komt er een ander en die zegt tegen jou: ‘dat kan jij goed’. Je bent een beetje verbaasd, maar je gaat het daarna zelf ook zien. Dan gaan mensen jou bevragen of aanspreken op je talent. Ze geven je rollen die passen bij jouw talent. En zo ontwikkel je het steeds verder.”
“Ik denk talent ook iets kan zijn waar je níet goed in bent, maar wat je wel heel leuk vindt en waar je hard voor wil werken om het te leren. Dat je wel gemotiveerd bent zeg maar.”
“Voorwaarde is dat je het net iets beter kan dan anderen, en het ook net iets LEUKER vindt.”
“In een ideale wereld is iedereen alert op het talent van anderen en nemen mensen de tijd om er met elkaar op te reflecteren.”
“Dus net zo makkelijk als mensen nu tegen elkaar zeggen ‘hee joh, eikel!’ zeggen ze ‘hee joh, wat kan jij dat goed!’”

Dialoog bij de training: ‘jij en de groep’

Bij Jimmy’s leer je ook om de groep die er op dat moment is, in te zetten wanneer iemand een vraag of een idee heeft. Om dat te trainen gebruiken we (naast andere oefeningen) een dialoog waarin je jouw rol in een groep gaat onderzoeken, ervaringen uitwisselt over iets gaafs wat er ooit met een groep gelukt is, dromen over hoe jij met je unieke karakter in de ideale wereld je bijdrage kan leveren in een groep en bij de ‘doen’ stap: bedenken wat je morgen al kan doen om je unieke superpowers in te zetten bij Jimmy’s.

Ook hier geldt weer: er is niet één waarheid, we onderzoeken iedereen’s kijk op het onderwerp en verkennen zoveel mogelijk ervaringen, dromen en ideeën.

Diep luisteren: de Paarse Fiets.

Tegelijk oefenen we door het gebruik van de dialoogmethodiek om echt met diepe aandacht en nieuwsgierige belangstelling naar de ander te luisteren. Dat is de manier waarop mensen bij Jimmy’s het liefst met elkaar om gaan.

Om de dialoog uit te leggen gebruik ik vaak het voorbeeld van de Paarse Fiets. Je kent het vast wel dat je een verhaal vertelt en dat de ander je dan onderbreekt omdat ze iets gehoord heeft wat haar doet denken aan iets dat ze zelf meegemaakt heeft. En dan gaat ze dat vertellen zonder jou uit te laten praten. Soms heeft haar verhaal zelfs niets met het jouwe te maken. Bijna iedereen herkent deze situatie en vindt het ook irritant. Bij luisteren in dialoog luister je omdat je oprecht wilt horen wat de ander te vertellen heeft, je bent nieuwsgierig en laat elkaar uitpraten. Ik vond de reactie van een van de deelnemers dan ook helemaal fantastisch:

“Als je niet meteen je paarse fiets erin gooit, maar wacht tot iemand echt zijn hele verhaal gedaan heeft, kom je zelf ook op veel mooiere dingen om te zeggen of te vragen. Wat je zelf zegt als iemand uitgepraat is, heeft veel meer waarde.”

Je kunt je wel voorstellen dat je na zo’n middag dialoog overal ineens paarse fietsen ziet.

Jimmy’s, wat is dat?

Jimmy’s is een plek door en voor jongeren, waar alle jongeren terecht kunnen met al hun vragen en ideeën. In 2010 gestart in Groningen en inmiddels zijn er tien plekken in Nederland in verschillende fasen met een Jimmy’s bezig. Bij Jimmy’s staan jongeren centraal, maar dan ook echt: een team van jongeren runt een Jimmy’s vestiging, ondersteund door maximaal één professional. Ik schreef er eerder al een blogje over.