7 tips voor bands om internet succesvol in te zetten

Via SpiralFrog gaan Universal, EMI en Koch hun muziek aanbieden. Top of flop? De kritiek is niet van de lucht, en terecht. Je moet eerst 90 seconden reclame door je strot krijgen voordat je iedjes kan luisteren, je moet eens in de zoveel tijd terugkomen op hun site anders lig je eraf, je kan de liedjes nergens anders op afspelen dan op je computer, alles is in Windows Media formaat. Apple heeft dan ook wel het dwingende iTunes formaat, maar dat kan je tenminste nog op een iPod downloaden en dan meenemen.

Waarom is dit nou zo’n punt voor jou San? Nou, dat is iets historisch en ik ga het je nu vertellen. Ik heb zes jaar ‘iets’ gedaan ‘in de muziek’. Begon in 1994 als tourmanager en promotor van Laberinto, en eindigde als partner van 4Tune, internet advies voor muziek. Wij werkten met het soort muziek waar artiesten normaal gesproken niet makkelijk rijk van worden. Punk en heavy metal en allerlei crossovers. Hartstikke goeie muziek met gedreven artiesten en een heel leuk publiek. Bij het promoten van die muziek liepen we tegen een aantal drempels op.

1. het auteursrecht van de maker is onvervreemdbaar. Het recht om de muziek te exploiteren en verveelvuldigen kan je wél verkopen. Platenlabels hebben de meest fantasierijke wurgcontracten klaar liggen voor worstelende bandjes die daar maar al te graag op in gingen (en nog steeds gaan). Met als resultaat dat, wanneer een label niet meer voor jou wil rennen omdat je niet succesvol genoeg bent, jij ook niet meer met je tengels aan je eigen muziek kan komen! Je ligt niet in de winkel, je wordt niet gedraaid, en je kan je liedjes niet op je eigen website zetten om te laten downloaden. Nooit meer!
2. de Buma Stemra int geld om te verdelen onder de aangesloten artiesten. Een vergoeding voor het feit dat je ergens ten gehore gebracht had kunnen worden. Daar hebben ze allemaal leuke algoritmes voor, om te bepalen hoeveel je krijgt. Zit je in de underground, dan is dat niet zo heel veel kan ik je wel vertellen.
3. als je eenmaal bij een label zit, moeten er allemaal mensen eten van jouw muziek: de platenmaatschappij, de producer, de distributeur, de hoesjesontwerper, drukker, perser en leverancier van de jewelboxes. Ik vergeet er vast nog een paar. Wat blijft er dan voor jou over als je een cd’tje verkoopt? Een paar euro? En die moet je dan onder je bandleden verdelen. Kan je lekker een ijsje gaan kopen.
4. wanneer wij destijds muziek van onze bands op internet wilden zetten, mocht dat alleen in de laagste kwaliteit audio, minder dan 30 seconden en liefst nog gestreamd en niet gedownload, om verdere verspreiding te voorkomen. Van onze ‘eigen’ bands welteverstaan! En uiteraard moesten we daar ook voor afdragen aan BumaStemra. Ik weet niet meer hoeveel precies maar als wij dat hadden gedaan, zouden 10 liedjes samen ongeveer vier keer zo duur zijn als een ‘normale’ cd in de cd winkel. Niet echt een concurrerende prijs dus.

Als je mijn artikel over ‘The Long Tail’ en ‘De kracht van gratis’ gelezen hebt, dan snap je hoe belangrijk het is om, zéker als je in een niche zit, doorvertelbaar te zijn. Als jouw muziek gratis gedownload kan worden en 1000 mensen doen dat, en van die 1000 mensen betalen 10 mensen jou een donatie van 15 euro, dan heb je 150 euro. Als je 10 cd’s in de winkel verkoopt, heb je nog geen fractie van dat bedrag. (als iemand me precieze cijfers kan vertellen van wat je als underground band van de verkoop van een fysieke cd overhoudt, heel graag!).

De oplossing die wij destijds verzonnen en die nog steeds zal werken heb ik even vertaald in

7 tips voor bands om internet succesvol in te zetten:

1. haal alle schakels tussen jou en je publiek weg. Verkoop nooit je exploitatierechten, neem zélf je muziek op in eigen beheer, betaal nooit aan een catalogus om jouw muziek op te nemen, laat geen fysieke cd persen (dat doe je pas als je echt geld teveel hebt).
2. sluit je niet aan bij de Buma. Als je niet heel bekend bent kost dat véél meer dan dat het oplevert.
3. zet al je muziek volledig en in hoge kwaliteit als losse nummers in MP3 formaat online en zet je bankrekeningnummer ernaast. Je publiek kan dan zelf kiezen of, en hoeveel ze je willen betalen. En geloof me, mensen dóen dat echt!
4. zet je muziek ook op de zogenaamde ‘filter’ sites. De bekendere sites waar fans zich ophouden en met elkaar in contact staan. Last.fm, MySpace etc. De kans dat je daar opgepikt wordt is vele malen groter dan dat mensen ‘vanzelf’ naar je bandsite komen.
5. laat van die donaties onwijs coole t-shirts drukken en verzin allemaal leuke merchandise. Laat vooral veel stickers drukken om gratis uit te delen. Laat je fans je merchandise ontwerpen in de vorm van een wedstrijd.
6. nodig de bezoekers van je website uit om je muziek te downloaden, te verspreiden, erover te schrijven, stickers aan te vragen en die door de hele stad te plakken. Ga het gesprek met ze aan, zorg dat ze het lokale podium bestoken met verzoeken om jou op te laten treden.
7. als je ergens op mag treden, vraag dan niet de hoofdprijs, zorg dat je uit de kosten komt. En ga dan als een gek je merchandise verkopen, of laat dat doen door de mooiste (sorry, looks do count sometimes) meisjes en jongens uit je fanbase, in ruil voor een plekje op de gastenlijst en/of een backstagepas. Dat is, geloof mij, zo’n beetje het enige waar je nog echt lekker op kan verdienen als ‘minder bekende’ band.

Een goed voorbeeld van een band die zichzelf op deze manier heeft gepromoot is Agresión. Die zijn vanaf de oprichting in 1996 al 100% vrij, en heel erg actief met hun eigen promotie. Als je ze nog wilt zien moet je trouwens snel zijn, ze zijn nu met hun afscheidstour bezig, ze gaan iets nieuws beginnen. (2006) Een ander voorbeeld is Prince, die na jarenlange strijd van zijn platenmaatschappij af kwam en met the New Power Generation Music Club een intieme, exclusieve fanbase opbouwde. Leden waren als eerste op de hoogte van optredens, kregen heel veel gratis muziek om te downloaden, kortingen op kaartjes en merchandise. Hij won een Webbie. Prince doet echter altijd gekke dingen en nu heeft hij van de zomer de NPGMC in de koelkast gezet.

Los daarvan, op de vraag of SpiralFrog een succes kan worden… Ik denk, helaas, van wel. Zolang die grote labels de macht hebben om te bepalen wat er met de muziek van ‘hun’ artiesten gebeurt, zal SpiralFrog een monopolie hebben op het online verspreiden van de muziek van o.a. Keane, Nelly Furtado, Massive Attack en vele anderen.

Platenmaatschappijen in de zin van tussenschakels die de opname, promotie en verkoop van cd’s ter hand nemen, kunnen mij niet snel genoeg verdwijnen. Heel gemeen van mij, ik weet het. Maar het zou de artiesten goed doen!

Maar er is wél hoop, want het hebben van een band is ongelooflijk veel werk, er komt enorm veel bij kijken, en eigenlijk vind ik dat artiesten alleen maar zouden moeten spelen. Voor bureaus die de bands al dat extra werk uit handen nemen, is volgens mij wél plaats in de nieuwe economie. Denk aan boekingen, tourmanagement, merchandise, het beheer en voeden van online communities etc. Dus, doe er je voordeel mee.

Ik ben erg benieuwd naar reacties op deze tirade! Gebruik daarvoor de comments.